Eitem Agenda

Bydd yr adroddiad hwn yn rhoi adroddiad cynnydd i’r Pwyllgor ar y gwaith a'r camau a gytunwyd arnynt i fynd ar ôl argymhellion y Pwyllgor yn dilyn yr ymchwiliad yn 2015.

(a)    Gwahoddwyd y Cynghorydd Sarah Merry (Aelod Cabinet dros Addysg) i wneud datganiad;

(b)   Bydd Nick Batchelar (Cyfarwyddwr Addysg a Dysgu Gydol Oes) a Jackie Turner (Cyfarwyddwr Cynorthwyol Addysg a Dysgu Gydol Oes) yn cyflwyno’r adroddiad ac ar gael i ateb unrhyw gwestiynau;

(c)   Cwestiynau gan Aelodau’r Pwyllgor.

Croesawodd y Cadeirydd y Cynghorydd Sarah Merry (Aelod Cabinet, Addysg), Nick Batchelar (Cyfarwyddwr Addysg a Dysgu Gydol Oes) a Jackie Turner (Cyfarwyddwr Cynorthwyol Addysg a Dysgu Gydol Oes) i’r cyfarfod.

Rhodd yr adroddiad y diweddaraf i’r pwyllgor ar weithredu argymhellion y Pwyllgor  ar ôl ymateb cadarnhaol Aelodau'r Cabinet i'r adroddiad ymchwilio.

Gwahoddodd y Cadeirydd y Cynghorydd Merry i wneud datganiad  a dywedodd bod newid mawr wedi bod ers cyflwyno'r panel penodiadau, mae safon ceisiadau'n  cael eu derbyn wedi dangos ei fod  wedi bod yn llwyddiannus.  Hefyd erbyn hyn gofynnir i lywodraethwyr nodi set o sgiliau ar y ffurflen gais a gellir paru hyn ag ysgolion y mae angen y sgiliau hynny arnynt.  Ychwanegwyd bod Gwasanaethau Llywodraethwyr yn gwneud gwaith da ynghylch yn.

Cydnabu’r Cyfarwyddwr Cynorthwy-ydd y gefnogaeth iddi gael gan Wasanaethu Llywodraethwyr wrth baratoi'r adroddiad.  Rhoddwyd amlinelliad i aelodau o bob un o’r argymhellion yn yr adroddiad a’r camau nesaf.

Gwahoddodd y Cadeirydd gwestiynau a sylwadau gan yr Aelodau ar yr adroddiad:

• Gofynnodd aelodau a yw hyn yn cael ei hwyluso mewn cydweithrediad â'r LGA a dywedwyd wrthynt bod swyddogion wedi cwrdd â'r LGA ac wedi cael trafodaeth da, bydd y LGA yn ysgrifennu at Lywodraeth Cymru nesaf a gobeithio y bydd yr Awdurdod Lleol yn ymateb yn llawn i’r argymhellion.

• Gofynnodd aelodau beth fyddai’r canlyniad mewn realiti, a ofynnir i bobl wneud mwy heb gael eu talu, a fyddai mwy o lywodraethwyr ac ati. Dywedodd swyddogion fod y pwysau ar Lywodraethwyr yn eithriadol felly byddai mwy o gymorth gwell i lywodraethwyr newydd gan y gall y rôl fod yn frawychus; ychwanegwyd y gallu craffu ymateb yn annibynnol i'r adroddiad ac yn myfyrio ar bwysau o'r fath.

• Gofynnodd aelodau a asesir Cyrff Llywodraethu ar berfformiad ac os na, sut mesurir nhw ar gyfer effeithiolrwydd.  Dywedwyd wrth aelodau eu bod yn dibynnu ar ymgynghorwyr her ychydig; bu pryder ynghylch y model llywodraethu y mae Llywodraeth Cymru yn ymgynghori arno a’r sefyllfa y bydd yr ALl ynddo os caiff ei ddeddfu ac os pethau’n mynd o’u lle.

• Nodwyd y dylai Rhiant-Lywodraethwyr dderbyn hyfforddiant mewnol cyn dechrau yn eu rolau.  Nodwyd hefyd nad yw rhywfaint o hyfforddiant yn cyd-fynd â disgwyliadau nifer o ymgynghorwyr her yn enwedig mewn perthynas â deall data ac yn enwedig ar gyfer rhiant-lywodraethwyr.

• Gofynnodd aelodau a oes unrhyw swyddi gwag wedi’u llenwi ers i’r panel gael ei sefydlu; dywedodd yr Aelod Cabinet fod y nifer wedi lleihau ond nifer yn fawr.

CYTUNWYD – Bod y Cadeirydd ar ran y Pwyllgor yn ysgrifennu at yr Aelodau Cabinet yn cyfleu arsylwadau'r Pwyllgor wrth drafod y ffordd ymlaen.