Eitem Agenda

Mae’r adroddiad hwn yn rhoi copi i’r pwyllgor o Berfformiad Corfforaethol y Gyfarwyddiaeth ar gyfer Chwarter 2 a’r safle perfformiad Gwaelodlin Perfformiad yn erbyn canlyniadau a fwriedir a prif dargedau’r Strategaeth.

(a)    Gwahoddwyd y Cynghorydd Sarah Merry (Aelod Cabinet dros Addysg) i wneud datganiad;

(b)   Bydd Nick Batchelar (Cyfarwyddwr Addysg a Dysgu Gydol Oes) yn cyflwyno’r adroddiad ac ar gael i ateb unrhyw gwestiynau;

(c)   Cwestiynau gan Aelodau.

Croesawodd y Cadeirydd y Cynghorydd Sarah Merry (Aelod Cabinet dros Addysg) a Nick Batchelar (Cyfarwyddwr, Addysg a Dysgu Gydol Oes) i’r cyfarfod.

Dywedwyd wrth aelodau bod rhan gyntaf yr adroddiad hwn yn rhoi adroddiad Perfformiad Corfforaethol y Gyfarwyddiaeth Addysg a Gydol Oes ar gyfer Chwarter 2 2016/17 i'r Pwyllgor ar ôl iddo gael ei ystyried gan y Cabinet ar 21 Tachwedd 2016 

Rhoddwyd yr adroddiad i’r Pwyllgor Craffu Plant a Phobl Ifanc sefyllfa o ran perfformiad gwaelodlin yn erbyn canlyniadau y'u dymunir a phrif nodau strategaeth Caerdydd 2020 newydd ei chyhoeddi, fel ar ddechrau'r flwyddyn academaidd 2016/17. Darparwyd y waelodlin hon i gefnogi aelodau yn eu rolau o graffu ar berfformiad y gwasanaethau Addysg a chanlyniadau ar gyfer plant a phobl ifanc.  Yn ogystal, tynnodd yr adroddiad sylw at sut bydd perfformiad yn erbyn y strategaeth yn cael ei lywodraethu a’i reoli.

Gwahoddodd y Cadeirydd y Cynghorydd Merry i wneud datganiad a dywedodd fod llawer o ddangosyddion wedi gwella fel y maen nhw’n uwch na chyfartaledd Cymru, mae gwelliannau'n cael eu cyflawni'n gyflymach na gweddill Cymru, sy'n gadarnhaol iawn.  Hefyd dywedodd fod mesur lles emosiynol yn bwnc diddorol ac y byddai’n anodd mesur canlyniadau hyn.

Dywedodd y Cyfarwyddwr fod gan adroddiad PISA nifer o gafeatau, gan gynnwys rhybudd ar gymryd sylwadau eang gan ei fod yn giplun mewn amser.  Dywedodd y byddai'r canlyniadau ar gyfer Cymru yn arwain at bryder go iawn, ac y byddai angen canolbwyntio ar hyfforddi/arwain/llywodraethu; mae'n bwysig i wneud yn dda iawn ar y rhan yn hytrach nag ymateb i ganlyniadau'r adroddiad. 

Nodwyd bod strategaeth Caerdydd 2020 yn strategaeth lefel uchel gyda chynlluniau gweithredu amrywiol yn sefyll o dani.

Gwahoddodd y Cadeirydd gwestiynau a sylwadau gan yr Aelodau ar Berfformiad Corfforaethol:

• Gan gyfeirio at ail-lunio, gofynnodd aelodau a oes unrhyw anawsterau neu enghreifftiau o welliannau wedi bod.  Dywedwyd wrth aelodau bod llawer o newid a chynnydd wedi bod, un prif faes yw'r gwasanaeth derbyn, bu ymgynghoriad ar dderbyniadau cyd-drefnedig; newid i wybodaeth dderbyn a rhieni bod â'r hawl i arfer dewisiadau. 

• Cyfeiriodd aelodau at gyllid Ysbrydoliaeth i Waith a gofynnon nhw am eglurhad ar hyn.  Dywedodd swyddogion os defnyddir y cyllid hwn yna na fydden nhw'n gallu lleihau elfennau cyllid eraill, felly penderfynwyd peidio â mynd â'r cyllid Ysbrydoliaeth i Waith yn ei flaen.

• Ceisiodd aelodau eglurhad ar pam bod 50% o ddisgyblion yn derbyn Prydau Ysgol Am Ddim a pham nad yw'r un peth â’r holl ddisgyblion eraill.  Esboniodd swyddogion nad oes eisiau bwlch ond bod angen gosod targedau sy’n uchelgeisiol ond cyraeddadwy; mewn rhai o ysgolion mae’r bwlch yn gul iawn.  Mae llawer o waith yn cael ei wneud gyda disgyblion mewn caledi ariannol gan gynnwys ymyriadau, cymorth, tracio, cynnig profiadau'r tu allan i’r ysgol na fyddent yn cael mynediad atynt fel arall; mae’r holl bethau hyn yn helpu i gulhau’r bwlch a chodi dyheadau.

• Nododd aelodau y byddai data disgyblion AAA yn rhan o ddata disgyblion Prydau Ysgol Am Ddim ac y dylai hyn gael ei wahanu o'r data ar gyfer y rhai hynny mewn caledi ariannol; dywedwyd swyddogion eu bod yn gweithio gyda'r Fro ar ddarpariaeth AAA, nad ydynt yn cyflawni’r arbedion y maent am eu cyflawni a bod arbed wedi israddio; un prif ffactor yn y tymor canolig yw ailfodelu darpariaeth yng Nghaerdydd i ddefnyddio adnoddau'n well i fodloni’r angen. 

• Gofynnodd aelodau am fwy o wybodaeth am y prif chwartel i weld ein dyheadau; dywedodd swyddogion y caiff hyn ei roi trwy'r swyddog craffu.

• Gofynnodd aelodau a yw’r gwelliannau’n gynaliadwy a cheision nhw sicrwydd bod newidiadau’n digwydd.  Dywedodd swyddogion y cyflwynir yr Adroddiad Perfformiad Blynyddol ym mis Ionawr, byddai hyn yn edrych ar ysgolion mewn categorïau gwahanol a rhoi mwy o wybodaeth; nodwyd bod y gwelliannau'n well ym maes Cynradd ar hyn o bryd.

• Gofynnodd aelodau sut mae lefelau absenoldeb salwch yn effeithio ar redeg yr adran; cytunodd swyddogion ei fod yn fesur pwysig ond nad yw’r wybodaeth wrth law ond caiff ei rhoi i aelodau; roedd swyddogion yn edrych ar sut mae absenoldeb yn cael ei rheoli a’r broses dychwelyd i’r gwaith yn ogystal â llesiant staff.  Roedd aelodau yn ddiolchgar am y wybodaeth i ddilyn yn enwedig mewn perthynas â chynnydd mewn timau penodol.  Nodwyd na fesurir llesiant yn hawdd a bod angen i ddyheadau fod yn gywir er mwyn i lesiant wella.

Gwahoddodd y Cadeirydd gwestiynau ar Strategaeth Caerdydd 2020:

• Gofynnodd aelodau sut byddai’r Cyngor yn rheoli’r gwaith o gyflawni’r weledigaeth 2020.  Dywedodd swyddogion y’i chyflawnir trwy’r Bwrdd Datblygu Addysg sy’n cylch gwaith hirdymor; nid oes bwrdd rheoli unigol ar gyfer y strategaeth hon; mae'r elfen weithredol yn sefyll mewn meysydd amrywiol megis y consortiwm/addysg/datblygu economaidd; darpariaeth AAA yn y Fro a gydag Iechyd ac ati. Cyfrifoldeb uniongyrchol y Cyfarwyddwr yw sicrhau bod yn gyfarwyddiaeth yn darparu yn hefyd sut i ddylanwadu eraill trwy addysg uwch/Coleg Caerdydd a’r Fro; felly mae’n agwedd a ystyrir.

• Gofynnodd aelodau a oes unrhyw welliannau yn y grwpiau Prydau Ysgol Am Ddim/Plant sy’n Derbyn Gofal/Nad ydynt Mewn Addysg,  Cyflogaeth neu Hyfforddiant; dywedodd swyddogion y byddai'r gr?p o ddisgyblion nad ydynt mewn addysg, cyflogaeth neu hyfforddiant yn is na'r llynedd, mae angen i Blant sy’n Derbyn Gofal wella ac mae gwaith yn cael ei wneud gyda Gwasanaethau Plant ar hyn; mae’r gwaith ar Brydau Ysgol Am Ddim wedi’i drafod.

• Gofynnodd aelodau am fwy o wybodaeth am Wella’r Amgylchedd Dysgu ac a oes modd cynnig y cymorth hwn mewn gwirionedd.  Dywedodd swyddogion eu bod yn dod i ddiwedd Band A yn y rhaglen wella adeiladau ysgol; bu trafodaeth anffurfiol am fodel ariannu ar gyfer Band B; mae swyddogion wedi cynnal arolwg gloywi ar ystadau ysgolion a byddai gr?p rhanddeiliaid ysgol yn cael ei sefydlu ym mis Ionawr er mwyn dadansoddi.

• Gofynnodd aelodau am eglurhad ar wybodaeth sylfaenol a dywedwyd wrthynt fod rhywfaint o’r wybodaeth hon o 2014/15 gan nad yw Llywodraeth Cymru yn cyhoeddi rhywfaint o wybodaeth tan 18 mis yn hwyrach.

• Trafododd aelodau ddileu lleoedd ysgol, nodwyd, pan fo rhieni yn tynnu disgyblion o ysgolion am gyfnodau hir, fod angen edrych ar y mater o leoedd yn cael eu cadw/dileu.

CYTUNWYD – Bod y Cadeirydd ar ran y Pwyllgor yn ysgrifennu at yr Aelodau Cabinet yn cyfleu arsylwadau'r Pwyllgor wrth drafod y ffordd ymlaen.