Eitem Agenda

Mae’r adroddiad hwn yn galluogi’r Pwyllgor i weld y llythyr canlyniadau o ymweliad monitro'r archwiliad terfynol.

(a)  Bydd Clive Phillips, y Cyfarwyddwr Cynorthwyol yn cyflwyno llythyr yr Ymweliad Monitro ac ar gael i ateb cwestiynau;

(b)  Cwestiynau gan Aelodau’r Pwyllgor;

(c)   Bydd y Cynghorydd Sarah Merry (Aelod Cabinet dros Addysg) ynghyd â Nick Batchelar (Cyfarwyddwr Addysg a Dysgu Gydol Oes) yn ymateb i lythyr yr ymweliad monitro; 

(d)  Cwestiynau gan Aelodau’r Pwyllgor.

Croesawodd y Cadeirydd Clive Phillips, Cyfarwydd Cynorthwyol Estyn, y Cynghorydd Sarah Merry (Aelod Cabinet dros Addysg) a Nick Batchelar (Cyfarwyddwr, Addysg a Dysgu Gydol Oes) ac Angela Kent (Pennaeth Cyflawniad a Chynhwysiant) i’r cyfarfod.

Cyflwynodd Clive Phillips ddarganfyddiadau ymweliad Monitro terfynol Estyn a gynhaliwyd ym mis Ionawr 2016 i’r Pwyllgor.  O ganlyniad i’r ymweliad hwnnw, mae Estyn wedi dweud nad oes angen gwelliant sylweddol ar yr awdurdod bellach a chafodd ei dynnu o weithgarwch dilynol, er bod rhai meysydd sydd angen sylw o hyd.

Cafodd y Pwyllgor gyfle i wneud sylwadau, ceisio eglurder neu godi cwestiynau ar y wybodaeth a dderbyniwyd.  Ceir crynodebau o’r trafodaethau hynny isod:

• Dywedodd yr Aelodau eu bod yn ymwybodol o nifer o ysgolion answyddogol yn yr ardal.  

Fe’u hysbyswyd bod Estyn wedi cynnal arolygiadau ar 3 allan o 4 o’r ysgolion hyn a’u bod yn monitro'r sefyllfa.

• Esboniwyd y gellid priodoli'r amrywiad mewn perfformiad yn y sgôr pwyntiau wedi'i gapio ehangach i nifer o ffactorau: cyrsiau nad ydynt yn bodloni anghenion: pa mor dda mae ysgolion yn ymgysylltu â disgyblion; yr ystod o gymwysterau; ac a yw'r disgyblion yn mwynhau'r dosbarthiadau.  

• Holodd yr aelodau am y bwlch mewn perfformiad rhwng merched a bechgyn a’r rhesymau am hynny.

Dywedwyd wrth yr Aelodau bod amrywiadau eang ledled Cymru.  Mae perfformiad y merched yn is na chyfartaledd Cymru.  Nid yw’r dyhead yr un fath mewn ysgolion sy’n perfformio’n is ac mae angen i’r awdurdod edrych ar ysgolion unigol.   

• Mynegodd yr Aelodau bryder am y cyfeiriad bod gan ddisgyblion sydd fwyaf mewn perygl o gael eu gwahardd anawsterau iaith a lleferydd yn aml, ond dywedwyd wrthynt, er bod ymagweddau adferol yn dechrau cael effaith gadarnhaol, mae'n broblem gynyddol.

Nid yw ymddygiad yn gymaint o broblem, ond y ffaith nad yw darpariaeth/dyheadau yn cael eu bodloni, a dangosir hyn drwy ymddygiad a phresenoldeb gwael. Fodd bynnag, mae’n glir bod strategaethau ar waith erbyn hyn er mwyn mynd i’r afael â’r problemau.

Cyflwynodd y Cynghorydd Merry ddatganiad byr yn diolch i dîm a swyddogion Estyn ond datganodd fod gwelliannau i’w gwneud o hyd, a dywedodd y swyddogion yr un peth.

CYTUNWYD:  Bod y Cadeirydd yn ysgrifennu ar ran y Pwyllgor at yr Aelod Cabinet ac at AGGCC er mwyn cyfleu eu sylwadau a’u harsylwadau.