Eitem Agenda

Mae’r adroddiad hwn yn galluogi'r Pwyllgor i adolygu'r ddau Gynllun Busnes i sicrhau eu bod yn mynd i'r afael â blaenoriaethau corfforaethol y Cyngor a gwella canlyniadau disgyblion Caerdydd.

(a)  Bydd y Cynghorydd Sarah Merry (Aelod Cabinet dros Addysg) yn bresennol ac efallai y bydd hi am wneud datganiad.

(b)  Bydd Nick Batchelar, Cyfarwyddwr Addysg a Dysgu Gydol Oes a Robert Hopkins (Pennaeth Gwella Ysgolion y Consortiwm) yn cyflwyno’r adroddiadau ac ar gael i ateb unrhyw gwestiynau a allai fod gan Aelodau;

(c)   Cwestiynau gan Aelodau’r Pwyllgor;

(d)  Ystyrir y ffordd ymlaen ar gyfer yr eitem hon ar ddiwedd y cyfarfod

Croesawodd y Cadeirydd Angela Kent, Pennaeth Cyflawniad a Chynhwysiant, Nick Batchelar, Cyfarwyddwr Addysg a Dysgu Gydol Oes, y Cynghorydd Sarah Merry, Aelod Cabinet dros Addysg, Robert Hopkins, Pennaeth Gwella Ysgolion, Consortiwm Canolbarth y De a Neil Hardee, Pennaeth Adnoddau a Gwasanaethau Perfformiad i’r cyfarfod.

Cyflwynodd Nick Batchelar Gynllun Cyflawni y Cyfarwyddiaeth dros Addysg i’r Pwyllgor.

Gofynnodd y Cadeirydd am gwestiynau a sylwadau gan yr Aelodau:

• Gofynnodd yr aelodau am gael eu cyfeirio at y dudalen yn y cynllun cyflawni sy’n mynd i’r afael â materion dalgylchoedd sy'n effeithio ar lawer o ysgolion yng Nghaerdydd.
•   Dywedodd y Swyddogion fod tudalen 33 y Cynllun yn cynnwys y wybodaeth hon, fodd bynnag, roedd yr Aelodau o'r farn nad oedd digon o fanylion ar y wybodaeth am y mater hwn.
• Cyfeiriodd yr Aelodau at Gam Gweithredu 4.1 y Gyfarwyddiaeth ‘Datblygu ymhellach y perthnasoedd gwaith gyda gwasanaethau iechyd, plant a phartneriaid eraill i hyrwyddo ymagwedd unigol at asesu, cynllunio a darpariaeth’ a gofynnodd beth fyddai hyn yn ei olygu yn ymarferol ac a gâi cyllidebau eu cyfuno.  

Dywedodd y swyddogion y cafodd hyn ei gynnwys fel ymrwymiad corfforaethol, roedd yn ddyddiau cynnar, roedd y cyfnod ymgynghori wedi gorffen yn ddiweddar ac roeddent yn ystyried yr opsiynau.   O ran cyfuno cyllidebau, dywedodd y swyddogion y byddent yn cael trafodaethau gyda’r partneriaid, fodd bynnag ni fyddai hyn yn cael ei ddiystyru; roedd swyddogion yn edrych ar cydweithio rhwng ysgolion a rhwng awdurdodau lleol a rhanddeiliaid eraill oherwydd bod heriau a phwysau ariannol sylweddol ar faes Anghenion Dysgu Ychwanegol y darpariaethau.

• Cyfeiriodd yr aelodau at flaenoriaeth 4 - 'Gwella argaeledd lleoedd priodol mewn ysgolion ledled y ddinas’ a gwnaethant nod yn adran hon y cynllun, cyfeiriwyd at ysgolion cynradd yn uning.
•   Esboniodd swyddogion y gwyddys am y niferoedd rhagamcanedig a bod digon o leoedd mewn ysgolion Uwchradd ar hyn o bryd felly roedd y pwyslais ar leoedd mewn Ysgolion Cynradd oherwydd dyma ble roedd y pwysau yn cael eu teimlo.
• Trafododd yr aelodau y Gwasanaeth Ieuenctid a lle roedd yn cydfynd ag Addysg. 

Dywedodd y Swyddogion y byddai alinio agosach yn y dyfodol; sylwyd bod cyllidebau'n lleihau ond roedd gwaith mwy effeithlon ac effeithiol ar waith gyda'r strwythurau newydd a oedd ar waith; byddai pwyslais ar ddeilliannau strwythurau a'u heffaith ar les a chyrhaeddiad achrededig.  Cyfeiriodd swyddogion at grant o Gronfa Gymdeithasol Ewrop a fyddai’n galluogi mwy o adnoddau i gael eu targedu tuag at gydgysylltu ysgolion a’r gwasanaeth ieuenctid a rhoi cymorth ehangach.  Ychwanegwyd bod angen i ddarpariaeth fod yn briodol ac yn gytbwys a bod angen agweddau hamdden iddi yn hytrach na rhoi darpariaeth a fyddai’n ymestyn y diwrnod ysgol.

• Mynegodd yr aelodau bryder o ran pontio rhwng yr ysgol a chyflogaeth a hyfforddiant, gan sylwi oherwydd lleihad o ran cyllidebau, ni ellid cynnig cymaint o gefnogaeth ag o’r blaen.

• Sylwodd yr aelodau ar y cyfeiriad a wnaed i Gronfa Gymdeithasol Ewrop a Gofynnant  beth fyddai’n digwydd pe bai’r Deyrnas Unedig yn gadael yr Undeb Ewropeaidd ar ôl y refferendwm.
•   Ystyriwyd mai dyma oedd cwestiwn y dylid mynd ag ef yn ôl at yr Arweinydd.
• Roedd yr aelodau’n siomedig nad oedd y cynllun yn cynnwys unrhyw fesurau neu raddfeydd amser o ran perfformiad. 

Deallodd y swyddogion y rhwystredigaethau hyn ac esboniant mai cynllun drafft oedd a gâi ei gwblhau, terfynu a’i roi yn ôl i’r pwyllgor.

• Gan gyfeirio at benodiad Pennaeth mewn ysgol uwchradd yng ngorllewin y Ddinas, gofynnodd yr Aelodau am raddfeydd amser ar gyfer y broses hon.
•  Dywedodd yr Swyddogion fod y broses ymgeisio wedi dod i ben ac y byddai’r broses penodi gyda’r Corff Llywodraethu dros dro yn dechrau o fewn yr wythnos nesaf.
• Gofynnodd yr aelodau pryd fyddai adran ‘Cynllunio am y Dyfodol’ y Cynllun yn gorffen a chawsant wybod y byddai pob cam gweithredu yn y cynllun yn cael eu poblogi erbyn diwedd y mis.

• Cyfeiriodd yr aelodau at yr adran ‘Cyd-destun, Cyfleoedd a Heriau’ o fewn y cynllun, sylwi eu bod i gyd yn pwyntiau bwled a gofyn a fyddai ymhelaethu ar y rhain.
•   Esboniodd Swyddogion eu bod yn benawdau bras ac y byddai ystod o gamau gweithredu oddi tanynt.
• Gofynnodd yr Aelodau am eglurhad am ystyr rhesymoli cyllidebau ysgol a ddelir yn ganolog. 

Esboniodd yr Swyddogion fod cyllideb a ddelir yn ganolog ar gyfer ysgolion ar gyfer projectau fel Wi-Fi neu gynlluniau ynni, lle y gellid bod yn fwy effeithlon trwy fenthyca a rhoi cynlluniau o’r fath i mewn i ysgolion drwyddi draw yn hytrach na wneud hynny bob yn dipyn; felly, roedd cyllidebau ar gadw ar gyfer projectau o'r fath.

Cyflwynodd Robert Hopkins Cynllun Cyflawni y Gyfarwyddiaeth ar gyfer y Consortia i’r Pwyllgor.  Dywedwyd wrth yr aelodau bod blaenoriaethau ar gyfer y flwyddyn nesaf yn seiliedig ar ddadansoddiad o’r broses hunanarfarnu.

Gofynnodd y Cadeirydd am gwestiynau a sylwadau gan yr Aelodau:

• Sylwodd yr aelodau y câi rhai agweddau gweithredol penodol eu cymryd o'r Cyngor i'r Consortia a gofynasant am eglurhad o beth fyddai’r rhain.
•   Dywedwyd wrth yr aelodau bod Cyfarwyddwyr 5 awdurdod lleol yn cwrdd yn rheolaidd ac yn gwneud penderfyniadau ar ble mae lle i gydweithio; gwnaed penderfyniadau ar gydweithio ar wasanaethau 14/19; Gwasanaethau AD/Cyngor (yn benodol ar gyfer ysgolion sy'n tanberfformio), hyfforddiant i Lywodraethwyr a cynhyrchu data.
• Cyfeiriodd aelodau at Flaenoriaeth Gwella Un, amcan 1.1 ac yn arbennig at ‘Gynyddu cyflenwad athrawon mathemateg uwchradd yn y rhanbarth drwy ymgyrch recriwtio bwrpasol a gofynasant am ddiweddariad ar hyn. 

Dywedwyd yr aelodau bod hyn yn ymrwymiad, y bu mathemateg yn broblem felly roedd yn fater presennol i fyd i'r afael ag ef; mae ganddo broffil uwch ac mae recriwtio'n fwy deniadol i’r rhanbarth.  Bu digwyddiad recriwtio yn ddiweddar a oedd wedi hyrwyddo arweinyddiaeth a gweithio yn yr ardal ac roedd dros 100 bobl yn bresennol gan gynnwys penaethiaid a fu'n siarad am eu profiadau o weithio yn y rhanbarth.

• Trafododd aelodau drochi a gofynasant a oedd unrhyw gynnydd ar sefydlu canolfan trochi ar gyfer pobl sydd ag anghenion Saesneg fel Iaith Ychwanegol.
•   Sylwodd y swyddogion fod hyn wedi bod yn ddadl a oedd wedi bod yn parhau dros lawer o flynyddoedd, a bod y dystiolaeth wedi dangos bod trochi yn amgylchedd y dosbarth wedi bod yn buddiol dros ben. 

Trafododd yr aelodau trochi’r Iaith Gymraeg y Gwasanaeth Cyflawniad Lleiafrifoedd Ethnig a Theithwyr a gwnaethant ystyried bod arnynt angen rhagor o wybodaeth am y cyllidebau priodol.

• Roedd yr aelodau yn pryderi am rai wardiau dros eu capasiti o ran plant ag anghenion Saesneg fel Iaith Ychwanegol ac nad oedd Caerdydd wedi dechrau derbyn teuluoedd o ffoaduriaid o Syria.

Diolchodd y Cadeirydd i Robert Hopkins am y cyfraniad hwn i’r Pwyllgor a dymunodd yn dda iddo ar ei ymddeoliad.

Diolchodd y Cadeirydd i’r Aelod Cabinet, cynrychiolydd o'r Consortia a swyddogion am fynychu'r cyfarfod, rhoi eu cyflwyniadau a'u datganiadau ac am ateb cwestiynau'r Aelodau.

CYTUNWYD - Bod y Cadeirydd yn ysgrifennu ar ran y Pwyllgor at yr Aelod Cabinet er mwyn cyfleu eu sylwadau a'u harsylwadau.