Eitem Agenda

Galluogi Aelodau i graffu cyn penderfynu ar gynigion Band B Ysgolion yr 21^ain Ganrif.

Croesawodd y Cadeirydd y Cynghorydd Sarah Merry (Dirprwy Arweinydd ac Aelod Cabinet dros Addysg, Cyflogaeth a Sgiliau), Melanie Godfrey (Cyfarwyddwr Addysg a Dysgu Gydol Oes), Michele Duddrige-Friedl (Rheolwr Gweithredol, Cynllunio a Darpariaeth), Richard Portas (Cyfarwyddwr Rhaglen Cynllunio Trefniadaeth Ysgolion) a Brett Andrewartha (Rheolwr Tîm, Cynllunio Trefniadaeth Ysgolion) i'r cyfarfod. 

Gwahoddwyd y Cynghorydd Merry i wneud datganiad pan gyfeiriodd at yr adborth a gafwyd ynghylch ehangu Ysgol Uwchradd Cathays.

Rhoddwyd i'r Aelodau amlinelliad o'r cynigion ynghylch ehangu ac ailddatblygu'r safle. 

Gofynnwyd i’r Aelodau wneud sylwadau neu ofyn cwestiynau am y wybodaeth a roddwyd.  Mae’r trafodaethau hynny wedi eu crynhoi isod:

·       Holodd yr Aelodau a oedd unrhyw ddewisiadau amgen i 8 dosbarth mynediad wedi'u hystyried, yn enwedig ehangu capasiti mewn ysgolion mewn ardaloedd eraill a oedd eisoes wedi’u cynnwys yn y rhaglen Band B. Mae awgrym efallai na fydd twf yn y boblogaeth yng Nghaerdydd mor gyflym â'r disgwyl a bydd y galw am leoedd mewn ysgolion uwchradd 500 yn llai erbyn 2030. Dywedwyd wrth yr Aelodau fod y cynnig i gynyddu i 8 DM wedi cael ei ystyried yn ofalus.  Mae Ysgol Uwchradd Cathays yn cynnig hyblygrwydd gan ei bod wedi'i lleoli'n ganolog gyda chysylltiadau trafnidiaeth da â gwahanol ardaloedd. Mae data'n dangos y bydd digon o niferoedd disgyblion i gynnal yr ysgol. Cydnabyddir y bydd angen addasu dalgylchoedd i gyfateb yn agosach at niferoedd disgyblion â chapasiti'r ysgol maes o law.

·       Holodd yr Aelodau sut y gallai'r galw yn y dyfodol am addysg uwchradd cyfrwng Cymraeg effeithio ar yr ehangu arfaethedig ac a ellid datblygu'r gwaith o fodelu galw o'r fath ymhellach. Dywedwyd wrth yr Aelodau fod Cynllun Strategol Cymraeg mewn Addysg yn cael ei gyflwyno a'i fod wedi cael ei ystyried mewn perthynas â'r cynnig. Mae'n bosibl rhagweld gyda pheth cywirdeb beth fydd y galw am addysg cyfrwng Cymraeg hyd at 2029-30 ac i'r degawd nesaf.

·       Holodd yr Aelodau pam y blaenoriaethwyd ehangu Ysgol Uwchradd Cathays dros ysgol Uwchradd Caerdydd, sy'n gwrthod cannoedd o ymgeiswyr disgyblion bob blwyddyn a pha ddarpariaeth a wnaed er diogelwch plant mewn perthynas â mynediad agored i gyfleusterau cymunedol? Dywedwyd wrth yr Aelodau mai nod y Cyngor oedd i bob ysgol fod yn rhagorol. Wrth gyflwyno cynigion ar gyfer diogelwch ysgolion, mae ar flaen y gad. Mae lleoedd ysgol yn aml yn agos at gyfleusterau cymunedol, ond mae diogelwch wedi'i gynllunio. Bydd mwy o fannau gwyrdd ar gael o dan yr ehangu arfaethedig a bydd mynediad agored yn sicr. Mae safle Ysgol Uwchradd Caerdydd yn gyfyngedig iawn.

·       Roedd yr Aelodau'n pryderu bod yr ymgynghoriad wedi methu ag ymgysylltu â rhieni BAME. Dywedwyd wrth yr Aelodau ei bod yn anodd cynnwys rhieni mewn ymgynghoriad o'r math hwn gan fod yr amserlen ehangu yn ei gwneud yn ymddangos yn amherthnasol iddynt. Gwnaed pob ymdrech i ymgysylltu ag aelodau o gymuned yr ysgol.

·       Roedd yr Aelodau'n pryderu y byddai'r mannau agored a rennir a'r cyfleusterau yng Nghanolfan Maendy ar gael i'r gymuned leol, ac y dylid ymgynghori ynghylch unrhyw effeithiau ar y gymuned leol. Dywedwyd wrth yr Aelodau nad yw manylion y dyluniad ar gael eto ac mae addasiadau'n bosibl, ond mae'r egwyddorion allweddol a faint o le dan sylw wedi'u hymrwymo yn y cynllun. Ar bob cam datblygu, ymgynghorir â'r gymuned.

·       Gofynnodd yr Aelodau am sicrwydd y byddai cyfleusterau beicio ym Maendy yn parhau i fod ar gael nes y bydd y Felodrom wedi’i gwblhau. Dywedwyd wrth yr Aelodau y byddai ehangu dros dro ym Maendy ac na fyddai darpariaeth beicio yng Nghaerdydd yn cael ei cholli o ganlyniad i'r ysgol yn cael ei datblygu.

·       Gofynnodd yr Aelodau am eglurhad ar ddyfodol y prosiect Ysgolion yr 21ain Ganrif a chyllid cymysg ehangu Ysgol Uwchradd Cathays. Er bod cyllid Model Buddsoddi Cydfuddiannol ar gael i ehangu'r ysgol, dywedwyd wrth yr Aelodau y bydd rhaid ariannu agweddau ategol ar y prosiect o'r gyllideb gyfalaf. Bydd y Cyngor yn ceisio cyflymu prosiectau yn y dyfodol. Mae pwysau ar brisiau deunyddiau adeiladu o ganlyniad i bandemig Covid.

·       Holodd yr Aelodau a fyddai safle'r Maendy yn ddigon mawr i ddarparu ar gyfer yr holl gyfleusterau arfaethedig. Dywedwyd wrth yr Aelodau y byddai angen i gyfran o'r safle presennol aros fel cyfleusterau ar gyfer yr ysgol newydd. Byddai'r adeiladau wedi'u lleoli ar safle Canolfan Maendy a byddai llawer o'r ddarpariaeth chwaraeon ar safle Ysgol Uwchradd Cathays. Mae diwydrwydd dyladwy cam cynnar wedi'i wneud ond nid yw llawer o fanylion dylunio ar gael eto.

·       Holodd yr Aelodau pryd y byddai dadansoddiad traffig a thrafnidiaeth yn cael ei gynnal mewn perthynas â Ffordd Seland Newydd a Ffordd y Goron. Dywedwyd wrth yr Aelodau y bydd asesiadau trafnidiaeth cynnar yn cael eu cynnal ac y byddai dadansoddiad trafnidiaeth yn rhan o'r cais cynllunio.

·       Gofynnodd yr Aelodau am ragor o fanylion am unrhyw ddadansoddiad a wnaed ar gost cyllid MIM a'r amlen wirioneddol o gyllideb costau yr oedd y Cyngor yn gweithio iddi, yng nghyd-destun pwysau cost ar ddeunyddiau a chynlluniau adeiladu. Dywedwyd wrth yr Aelodau fod y Cabinet wedi ymrwymo i'r Cytundeb Partneriaeth Strategol gyda Model Buddsoddi Cydfuddiannol. Cynhaliwyd dadansoddiad ariannol gan ddefnyddio'r gyfrifiannell a ddarparwyd gan Lywodraeth Cymru. Bydd rhagor o wybodaeth am gostau yn cael ei hadnabod wrth i fanylion y dyluniad gael eu cyfrifo cyn y broses o gymeradwyo'r prosiect. Bydd cyfraddau meincnod yn cael eu hystyried yn ddiweddarach. Pan fydd yr ysgol yn cael ei throsglwyddo, bydd y Cyngor yn talu tâl unedol blynyddol sy'n cynnwys gwaith cynnal a chadw am 25 mlynedd.

·       Roedd yr Aelodau'n pryderu y byddai cyfleusterau beicio'n cael eu colli ar gyfer pobl leol a fyddai'n gorfod teithio ar draws y ddinas i'r Felodrom. Er y byddai teithio ychwanegol i bobl yn ardal Cathays, dywedwyd wrth yr Aelodau y byddai teithio'n cael ei leihau i bobl o ardaloedd eraill sy'n gorfod teithio i Cathays ar hyn o bryd.

PENDERFYNWYD:

·       Bod y Cadeirydd yn ysgrifennu ar ran y Pwyllgor at yr Aelod Cabinet er mwyn cyfleu eu sylwadau a’u harsylwadau yn ystod y drafodaeth ar y ffordd ymlaen.